5.6. TCK 310_1: Cumhurbaşkanına Suikast Suçu

5.6.      TCK 310/1: Cumhurbaşkanına Suikast Suçu

Madde 310

(1)       Cumhurbaşkanına suikastte bulunan kişi, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır. Bu fiile teşebbüs edilmesi hâlinde de suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.

(2)       Cumhurbaşkanına karşı diğer fiili saldırılarda bulunan kimse hakkında,

ilgili suça ilişkin ceza yarı oranında artırılarak hükmolunur. Ancak, bu suretle verilecek ceza beş yıldan az olamaz.

5.6.1.   Suça İlişkin Açıklamalar

Suç, devlet başkanının şahsına yönelik işlenmekle birlikte onun kişiliğinden soyut bir hukuksal değer olarak Devlete ilişkin değerler öne çıkarılmıştır.

Fail yönünden belirleme yapılmamıştır, özgü suç değildir. Failin herhangi bir kimse olması olanaklıdır.

Suç ile Anayasal düzen korunduğu için, suçtan zarar gören Devlettir, fakat eylem doğrudan şahsına karşı işlenmesi nedeniyle suçun mağduru Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'dır. Suç, Cumhurbaşkanı'na karşı işlendiğinden, mağdurun eylem tarihinde Cumhurbaşkanı sıfatını taşıması gerekir. Cumhurbaşkanlığı görevi sona ermiş bir kimseye karşı işlenen saldırı ve suikast eylemleri bu suçu oluşturmaz. Suçun hareket öğesi 'suikast' olarak belirlenmiştir. Suç, Cumhurbaşkanı'na suikastte bulunmak suretiyle işlenmektedir. Suikast kelimesi, Cumhurbaşkanı'nın hayatına son vermeyi amaçlayan bir eylem anlamında kullanılmaktadır. Bu husus madde gerekçesinde de vurgulanmıştır. Cumhurbaşkanı'nın canına kast eden davranışlar, suikast olarak nitelenmiştir.

Suikast, kasten öldürme anlamında kullanılmıştır. Bu nedenle suç, zarar suçu niteliğinde düzenlenmiştir. Başka deyişle neticeli suçtur. Fakat, suç siyaseti bakımından, teşebbüs hâli de tamamlanmış gibi cezalandırılmaktadır. Teşebbüs hâlinin tamamlanmış gibi cezalandırılması karşısında, fiil suikaste teşebbüs anında tamamlandığından, teşebbüs suçu niteliğinde düzenlenmiştir.

Cumhurbaşkanı'na diğer fiili saldırı suçu, cezalandırma bakımından cezayı artırmayı gerektiren nitelikli hâl gibi görünse bile, korunan yararın önemi gereği bu madde içinde ayrıca yer verildiğinden, özel nitelikli şahsa karşı suç olarak düzenlenmiştir.

Cumhurbaşkanı'na suikast veya fiili saldırı suçları yalnızca kasten işlenebilir, taksirle işlenmesi olanaklı değildir. Cumhurbaşkanı'nın taksirle öldürülmesi veya yaralanması durumunda, TCK'nın 85, 89. maddeleri uygulanılır.

Suçun işlenmesi için failin Cumhurbaşkanı'nın hayatını sona erdirme bilinç ve iradesiyle hareket etmesi gerekli ve yeterlidir. Failin saik veya maksadının bir önemi bulunmamaktadır. Genel kasıt yeterlidir, özel kasıt aranmamıştır.

Suç, neticeli bir suç olarak düzenlenmiş ve ölüm neticesinin meydana gelmesi ile tamamlanacağı belirtilmiştir. Fakat, suç siyaseti bakımından fiilin teşebbüs hâlinde kalması da tamamlanmış suç gibi cezalandırılmaktadır. Suç, teşebbüs anında cezalandırılabilir olduğundan, bu suça teşebbüs olanaklı bulunmamaktadır.

Suçun kovuşturulması ve soruşturulması şikâyete tabi değildir. Suç, Devlete karşı suçlar bölümünde ve korunan yararın önemi gereği özel olarak düzenlendiğinden, diğer kişilere karşı işlenmesi durumunda şikâyete tabi bulunsa dahi, Cumhurbaşkanına karşı işlendiğinde şikâyete tabi değildir.