2.3. Örgütlü Suçluluğun Çeşitleri
2.3. Örgütlü Suçluluğun Çeşitleri
Günümüzde örgütlü suçluluğun başlıca üç görünüş şeklinin var olduğu söylenebilir: 1) Ekonomik olarak haksız çıkar amaçlı suç örgütleri, 2) Mafya tipi suç örgütleri, 3) Siyasî amaçlı örgütler, yani terör örgütleri.
2.3.1. Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri
Haksız çıkar sağlama amaçlı örgütlü suç hakkında çok değişik görüşler ileri sürülmüş olmakla beraber, bu kavram kısaca, "Üç veya daha fazla kişinin gizlice bir araya gelerek iş birliği yapmak suretiyle devamlı bir şekilde, yasa dışı yollarla haksız kazanç sağlamak amacıyla suçlar işlemesi." şeklinde tarif edilebilir.
Organize suçlulukta ilk plandaki amaç ve söz konusu olan kazanç, kural olarak ekonomik kazançtır.
Sınır Aşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nde de örgütlü suç grubunun tanımında "doğrudan veya dolaylı olarak malî veya diğer bir maddî çıkar elde etmek amacı"ndan bahsedilmiştir.
Ancak ekonomik kazancın yanında bazı siyasî kazançların da hedeflenmesi mümkündür.
2.3.2. Mafya Tipi Örgütler
Mafya tipi örgütler siyasete, medyaya, kamu yönetimine ve adliyeye, hukuka aykırı olarak etki yapmaya yönelik girişimlerde bulunur.
Örgütün öncelikli hedefi malî çıkar (para ve mal kazanma) saiki ise ve amaçlanan suçların cebir unsurunu içermesi durumu varsa, bu takdirde çıkar amaçlı suç örgütü (mafya tipi suç çetesinden) bahsedilir.
Yani mafya tipi suç örgütleri, TCK m. 220'de yazılı suç işlemek için örgüt kurmaya ek olarak, eylemlerini cebir, şiddet ve tehditle yerine getirmek üzere gerçekleştirir ve yıldırmayı amaç edinir. Bu yönüyle de terör örgütlerine benzer,
2.3.3. Siyasî Amaçlı Suç Örgütleri: Terör Örgütleri
Siyasî amaçlı suç örgütleri, örgütlü suçluluğun en tipik örneklerinden birisidir,
Terör örgütlerindeki siyasî hedefler, Devletin dış siyasî düzenine yani varlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne, başka Devletlerle olan ilişkilerine karşı (bölücü, ayrılıkçı) olabileceği gibi, iç siyasî düzenine yani siyasî rejimine, Anayasal düzenine karşı da (yıkıcı, ideolojik) olabilmektedir.
Bir terör örgütünün unsurları şu şekilde sıralanabilir: 1) Küresel veya sınırlı bir ideolojik amaca uygun siyasal iktidar düzenini oluşturmak için mevcut siyasal iktidar düzenini yıkmaya yönelik eylem programının varlığı, 2) Siyasal iktidar düzeninin değişim ve dönüşüm yöntemi olarak siyasal şiddet (terör) yönteminin benimsenmesi, 3) Hiyerarşik yapıda, genelde silahlı örgütlerle, eylem programı kapsamında değişik şiddet eylemleri gerçekleştirmek, 4) Masum, amaçla ilgisiz bireyleri, yığınları da kapsayan yaygın şiddet uygulanması, 5) Terör örgütünü olduğunca güçlü gösterip toplumda azami tedirginlik yaratmak amacıyla şiddet eylemlerinin en zor ve olumsuz koşullarda uygulanması, 6) Gizlilik, 7) Disiplinli örgüt yapısında karar, emir ve görevlerin yerine getirilmesi yükümlülüğü, yükümlülüklere aykırı davrananların örgüt içi yaptırımla cezalandırılması.
2.3.4. Terör Örgütleri ile Çıkar Amaçlı Örgütlerin İlişkisi
Terör örgütlerinin gerçekleştirdikleri eylemlerin hemen hepsi yasa dışıdır.
Çıkar amaçlı suç örgütleriyle mafya tipi örgütlenmelerde ise yasal ve yasa dışı faaliyetler iç içe geçmiş durumdadır.
Bu nedenle çıkar amaçlı örgütler faaliyetlerini terör örgütlerine nispetle daha gizli bir şekilde yürütürler ve resmî makamların takibinden, soruşturma ve kovuşturmalardan daha kolay korunurlar.
Terör örgütleri ve çıkar amaçlı suç örgütleri arasında örgüt yapısı ve mensuplarının yaşam standardı bakımından da fark vardır.
Aralarındaki farklılıklara rağmen terör örgütlerinin de ellerinde çok büyük maddî imkânlar bulunur.
Bu şekilde korkutuculuk, tehlikelilik boyutları çok daha fazla artar ve ortak faaliyet alanlarında birlikte çalışabilirler.